Als je een nieuwe naaimachine koopt zitten daar vaak 3 – 5 voetjes bij, plus degene die al op de machine zit. Deze voetjes helpen je bij allerlei naaiklusjes, zoals een rits inzetten, een blinde zoom stikken of helpen bij stroeve of glibberige stoffen.
In deze blogpost behandel ik de naaimachinevoetjes die ik zelf op de studio gebruik, maar er zijn er natuurlijk nog veel meer!
Waar koop ik naaimachinevoetjes?
… of een lokale naaimachinewinkel, hoewel die misschien niet alle merken en typenummers op voorraad heeft.
Type voetjes
De “gewone” voet die standaard op de machine zit is eigenlijk een zigzagvoet. Vroeger konden naaimachines alleen maar recht stikken, en hadden een smal voetje met een klein gat erin. Met een moderne machine wil je makkelijk kunnen schakelen tussen recht stukken en zigzaggen, dus daarom gebruik je nu voor bijna alle steken de zigzagvoet.
Op de foto zie je een zigzagvoet van Brother (links) en eentje van Janome.
Om een rits in te zetten gebruik je een ritsvoet, waardoor je de tandjes van de rits beter kunt zien. Deze komt meestal standaard bij de machine. Voor een blinde rits gebruik je een blinde ritsvoet, die twee groeven heeft waar de tandjes van de blinde rits precies invallen
Hier zie je de groeven van de blinde ritsvoet. Hij komt niet standaard bij je machine, maar als je vaak blinde ritsen naait in rokken of jurken is hij onmisbaar!
Sommige naaimachines kunnen knopen aannaaien. Dan zit er standaard een knoopvoet bij, soms met afdekplaatje. Een knoopsgatvoet voor het bijbehorende knoopsgat zit wel standaard bij alle naaimachines. Het hangt van het type naaimachine af of je een 4-fasen knoopsgatvoet hebt, of een automatische knoopsgatvoet.
Bij laatstgenoemde stop je simpelweg de knoop in het knoophoudertje, stelt de machine in en drukt op het pedaal. Dan maakt de machine helemaal zelf een knoopsgat van de juiste grootte. Bij het 4-fasen knoopsgat moet je handmatig de voor-, achter- en zijkanten van het knoopsgat stikken.
Met een rolzoomvoet maak je prachtige smalle zoompjes in bijvoorbeeld servetten of bloesjes. Er zijn verschillende maten verkrijgbaar voor een zoompje van bijv, 4, 6 of 8 mm. Je kunt zo vaak in een set kopen.
De overlockvoet wordt gebruikt in combinatie met de overlocksteek van je naaimachine. Hierdoor krijg je een strakke afwerking van de rand van de stof.
De applicatievoet heeft een brede opening aan de voorkant, zodat je goed de rand van je applicatie kunt volgen. Je kunt hem ook gebruiken voor detailwerk zoals het doorstikken van een zak, of bij borduursteken.
Met de teflonvoet of glijvoet stik je moeiteloos stroeve stoffen zoals leer en suede. Doordat de plastic voet zo glad is blijft hij minder hangen.
Ook geschikt voor stroeve of lastige stoffen is de rollervoet met twee rollertje erin. Deze gebruik ik zelf als ik klittenband moet naaien.
Daarnaast is er ook de koordvoet waarmee je decoratieve koordjes kunt naaien op precies 1 mm afstand. Dit koordvoetje kan er 3 naast elkaar stikken, maar je hebt er ook van 5. Het koordvoetje kan ook gebruikt worden in combinatie met elastiek, om zo een smockwerk te maken.
De borduurvoet is van plastic zodat je goed kunt zien wat je nu precies waar borduurt. Ik vind zelf de applicatievoet hier handiger voor, maar deze kwam bij een van mijn machines.
De quiltvoet heeft een “teentje” van 1/4 inch – de naadtoeslag die bij het quilten wordt gebruikt. Daarnaast heeft hij ook drie markeringen op het voetje voor extra smalle doorstiksels.
De blindzoomvoet wordt, zoals de naam al zegt, voor een blindzoom gebruikt. Nadat je de zoom op de juiste manier gevouwen en geperst hebt, volgt je met het witte plastic de rand van de vouw. Zo krijg je altijd een perfecte blindzoom.
De doorpitvoet is een speciale voet voor het doorpitten van quilts. De voet oefent een gelijkmatige druk uit op de dikke lagen van een quilt, zodat deze beter onder de naaimachine door glijdt. Tegenwoordig gebruiken quilters een boventransport voet, hier rechts op de foto.
De stopvoet wordt gebruikt om gaten te stoppen. Anders aan deze voet is dat je ook de voethouder moet losschroeven om de stopvoet op de machine te bevestigen. Daarom moet je extra goed opletten dat je het juiste typenummer stopvoet koopt die op jouw machine past.
Tenslotte nog de eerder genoemde boventransportvoet. Deze wordt ook op de machine geschroefd ter vervanging van de gewone voet. De boventransportvoet heeft twee rupsbandjes die de stof door de machine helpen. Hierdoor worden glibberige of dikke lagen stof makkelijker te stikken.
Tenslotte nog twee accessoires die niet echt voetjeszijn, maar wel bij je naaimachine geleverd kunnen worden. Allereerst de naadgeleider. Deze spreekt tot de verbeelding omdat het niet direct duidelijk is hoe je hem aan de machine moet bevestigen, laat staan waar hij nu eigenlijk voor gebruikt wordt!
Ik neem als voorbeeld de Brother CS70: achterop de voethouder zie je een opening, in het zwarte rubber. Hier steek je de naadgeleider in en meet hoe ver je hem van de naald wilt hebben. De naadgeleider wordt vooral gebruikt voor quilten, zodat alle gequilte banen dezelfde afstand hebben. Handig, toch?
Als laatste is daar het nivelleerplaatje, heel handig als je dikke stukken moet naaien of stukken stof met een groot hoogteverschil, zoals in de zoom van een spijkerbroek. Je stopt hem onder de voet vlak voor het dikke stuk, en haalt hem na het dikke stuk weer weg. Onmisbaar voor wie vaak spijkerbroeken inneemt.
Welke voetjes heb ik ECHT nodig?
Dat ligt er een beetje aan wat je precies achter de naaimachine doet. Ik zou als beginner een zigzagvoet, knoopsgatvoet en ritsvoet aanraden – deze zitten standaard bij je machine en je kunt er heel lang mee uit de voeten š
Als je wat vaker kleding naait zou ik ook een blinde ritsvoet aanraden. Zonder deze voet kun je gewoon echt geen blinde ritsen inzetten. En het is iets wat je wel vaak tegenkomt in naaipatronen.
De andere voetjes zijn eigenlijk best specialistisch, en zou ik alleen aanschaffen als je bijv. vaak kleding vermaakt. Dan zou ik de stopvoet aanraden, en het nivelleerplaatje voor het inkorten van spijkerbroeken. Wil je quilten, dan is het quiltvoetje, het doorpitvoetje en het boventransportvoetje geschikt, alsmede de naadgeleider. Het ligt er dus maar net aan wat je wilt met naaien.
Tot slot
Er zijn nog een heleboel andere voetjes die ik zelf niet op de studio heb, maar die je zelf misschien wel handig vind. Kijk eens rond wat er allemaal is voor jouw merk naaimachine, of bestel een setje. Let wel eerst op of de voetjes op jouw machine passen – dubbelcheck daarom de lijst met typenummers die vaak vermeld staat bij het voetje.
Mis jij nog een voetje in deze blogpost? Laat het me weten in een comment hier beneden!
